Als ondernemer doe je er alles aan om je producten zo lang mogelijk houdbaar en heel te houden. Het is natuurlijk het duurzaamste om hier geen, of zo min mogelijk, plastic verpakkingen voor te gebruiken. Bij de productie van plastic komt CO2 vrij en veel plastic eindigt in de oceaan. 

Als je écht niet om een plastic verpakking heen kan, zorg dan in ieder geval dat deze goed recyclebaar is. Het gebruik van gerecycled plastic kost minder energie en grondstoffen dan nieuw plastic. Daarom delen we in dit artikel onze tips voor een recyclebare plastic verpakking.

Milieu-impact plastic verpakkingen

Het gebruik van plastic verpakkingen heeft een slechte reputatie. Dit is deels terecht, tijdens de productie en verbranding van plastic wordt jaarlijks ongeveer 400 miljoen ton CO2 uitgestoten. Bovendien is er door de slechte omgang van mensen met plastic een enorme soep ontstaan in de oceaan. Dit zorgt voor enorme schade aan alles wat leeft in zee.

Toch is het afschaffen van plastic als verpakkingsmateriaal volgens Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) niet dé oplossing voor het plasticprobleem. Uit lifecycle-analyses blijkt dat plastic door het lichte gewicht en goede recyclebaarheid soms zelfs de meest milieu-vriendelijke optie is. Het is dan wel een vereiste om het plastic goed recyclebaar te maken, zodat er een nieuwe grondstof van kan worden gemaakt.  

 Niet-recyclebaar plastic komt bij het restafval terecht en gaat de verbrandingsoven in l Foto: via Unsplash van NeONBRAND

Zo maak je plastic verpakkingen goed recyclebaar

In de Recyclecheck van KIVD kun je nagaan of je plastic verpakking goed recyclebaar is in het huidige recyclesysteem in Nederland. Dit zijn de belangrijkste punten:

1) Gebruik één soort plastic

Het beste is om één soort kunststof te gebruiken want mengvormen maken recycling complexer. De stoffen polyethyleen (PE), polypropyleen (PP) óf polyethyleentereftalaat (PET) zijn allemaal goed om te smelten. Vanwege voedselveiligheid en hygiëne mag alleen gerecycled PET worden gebruikt in voedselverpakkingen.

Bovendien kun je beter geen polystyreen (PS) gebruiken. Dit wordt tegenwoordig vaak gebruikt voor yoghurt- en koekverpakkingen. Het marktaandeel voor dit type plastic is in Nederland zo klein dat het recyclen er van niet rendabel is en het dus bij het reguliere afval terecht komt.

2) Maak geen donkere verpakkingen

Donkere verpakkingen zijn moeilijk uit te sorteren. De kleurstof ‘black carbon’ is bijvoorbeeld zo donker dat hij al het licht absorbeert. De sorteermachine van de afvalverwerker stuurt de verpakking dan naar de verbrandingsoven, terwijl recyclen eigenlijk wel mogelijk is.

3) Kies voor een wikkel in plaats van opdruk

Wikkels helpen om het plastic te recyclen, mits ze zijn vastgemaakt aan de verpakking met oplosbare lijm en één soort kunststof. Het is wel belangrijk dat de wikkel niet de hele fles bedekt, want dan herkennen sensoren de verpakking eronder niet meer. En dan wordt deze dus ook niet gerecycled.

 Een flesje met wikkel is vaak beter te recyclen dan een flesje met opdruk l Foto: via Unsplash van Dose Juice 

4) Biologisch afbreekbaar plastic (voorlopig) niet de oplossing

De term biologisch afbreekbaar plastic is misleidend. Het lijkt alsof dit plastic zichzelf kan afbreken in de natuur. Biologisch afbreekbaar plastic is echter alleen afbreekbaar in een industrieel composteerproces. Helaas zijn Nederlandse afvalverwerkers nog niet in staat om biologisch afbreekbaar plastic goed te verwerken. Gooi biologisch afbreekbaar plastic daarom liever bij het restafval dan bij het gft-afval, zo voorkom je dat de kwaliteit van compost achteruit gaat. 

5) Sommige biobased plastics zijn wel recyclebaar

Biobased plastics, kunststoffen gemaakt van niet-fossiele brandstoffen, kunnen soms met de plastic recyclestroom mee. De samenstelling moet dan wel (chemisch) identiek zijn aan de drie veelgebruikte en goed recyclebare kunststoffen van aardolie.

Biobased plastics hebben niet alleen maar voordelen. Ze zijn weliswaar gemaakt van hernieuwbare bronnen en kunnen soms worden gerecycled, maar het gevaar is dat ze kunnen concurreren met landbouwgrond voor voedsel. Deze start-ups laten zien hoe je biobased plastics maakt van plantaardige reststromen. 

Minder verpakkingen

We kunnen het niet vaak genoeg zeggen, voordat je kijkt naar de recyclebaarheid van een verpakking, moet je eerst nagaan of een verpakking wel écht nodig is. Deze ondernemers gebruiken (bijna) geen verpakkingen:

• Twenty maakt geconcentreerde shampoo-capsules  
• Pieter Pot bezorgt verpakkingsvrije boodschappen bij jou thuis
• Smyle maakt tandpastatabletten (zonder tube!)

Ook ASN Bank zet zich voor minder verpakkingen. In hun nieuwe plasticbeleid worden eisen gesteld het gebruik van plastic door de bedrijven waar ze in investeren.